ნეოკოლონიალიზმი: „სისხლიანი მობილური“
1960 წელს, ოთხი აფრიკული სახელმწიფო „განთავისუფლდნენ“ (მადაგასკარი, მალი, სომალი და კონგო). ამ პერიოდში ზოგადად აფრიკული სახელმწიფოების სრული განთავისუფლების პერიოდი იყო. კოლონიური ადმინისტრაციებმა დატოვეს აფრიკა, მაგრამ დარჩა ბიზნეს ინტერესები: ეს ინტერესები სულ სხვა ფორმით (გაცილებით სასტიკი სახით) დარჩნენ აფრიკულ კონტინენტზე, ვიდრე ეს კოლონიური ადმინისტრაციები იყვნენ. აფრიკულ კონტინეტზე იყვნენ მცირე ბუნებრივი რესურსების მქონე სახელმწიფოები. მათ უფრო გაუმართლათ - ისინი არ წარმოადგენდნენ განსაკუთრებულ ინტერესს. ყველაზე ცუდ მდგომარეობაში აღმოჩნდნენ ის აფრიკული სახელმწიფოები, რომლებსაც ბუნებრივი სიმდიდრე გააჩნდათ.
კონგო ითვლება მსოფლიოში ყველაზე მდიდარ სახელმწიფოდ. მაგრამ მოსახლეობა, ერთ-ერთი ყველაზე ღარიბია მსოფლიოშ. კონგოში არსებობს მტრის წყევლა: „ოქროში გეცხოვროს!“
ჩვენ ყველა ვიყენებთ მობილურ ტელეფონებს. წელიწადში ნახევარი მილიარდი მობილური იყიდება, ხოლო ყველა მობილურში გამოიყენება კოლუმბიტ-ტანტალიტი, რომელიც მოიპოვება კოლტანურ წიაღისეულში, რომელთა მსოფლიო მარაგის 80% არის კონგოში. ამის გარდა კონგოშია მსოფლიოს ბრილიანტების ერთი მესამედია, ურანის ერთი მეოთხედი, მსოფლიოს ნახევარი კობალტი, ასევე ნავთობის დიდი რაოდენობა, სპილენძი, ოქრო და ვერცხლი. კონგო, რომელიც მსოფლიოში, ბუნებრივი რესურსებით ყველაზე მდიდარი ქვეყანაა, შეუძლია იცხოვროს მინიმუმ ემირატების ცხოვრების დონით. მაგრამ არსებობენ კომპანიები America Mineral Fields Inc. ასევე Nokia, Siemens, ასევე Cobatt (აშშ), H.C. Starck (გერმანია), Ningxia (ჩინეთი) და სხვა კიდე მრავალი კომპანია.
50 წელზე მეტია რაც კონგოში გაუთავებელი ომებია, რომელსაც უწოდებენ „კონგოს სამოქალაქო ომს“, „მეორე აფრიკულს“ და „მსოფლიო კოლტანურ ომს“. თავდაპირველად ომი წარმოებდა ბრილიანტების გამო, მაგრამ 90-იან წლებში გაჩნდა მობილური ტელეფონი და დაიწყო „კოლტანური ბუმი“. უკანასკნელ ათი წლის განმავლობაში ომში დაიღუპა 6-იდან 10 მილიონამდე ადამიანი (სხვადასხვა მონაცემებით). დღემდე გრძელდება „წმინდა“ ომი (როგორც ამას ომში მონაწილე სხვადასხვა დაჯგუფებები უწოდებენ) კოლტანურ მაღაროების კონტროლისთვის, რომელიც მდებარეობს ძირითადად სამხრეთ კივუს პროვინციაში. ამ ტერიტორიებიდან მასობრივად გარბის მოსახლეობა (ვისაც შეუძლია).
საკუთარი ინტერესები კონგოში, აქვს ყველას. კოლტანისთვის იბრძვიან ეთნიკური დაჯგუფებები ტუტსი და ხუტუ (ფარული ფრანგულ-ამერიკული ინტერესების კონფლიქტი), სხვადასხვა სექტები, სხვადასხვა უცხოური სახელმწიფოების მისიები, რუანდას, ბურუნდის, უგანდას და ანგოლას რეგულარული არმია, რუსული და უკრაინელი მფინავები, ჩინური სპეცსამსახურები და ფრანგული დაქირავებული ჯარები, ბელგიურ და ფრანგულ კომპანიების პირადი არმ
იები „მცველები“. კოლტანის წიაღისეული არის იმ ტერიტორიაზე სადაც ნაციონალური ბუნების პარკია განთავსებული - უკანასკნელ წლების განმავლობაში, ამ პარკში თითქმის არ დარჩა არანაირი ცხოველები. მშიერმა ჯარებმა შეჭამეს თითქმის ყველა გორილა, სპილო და ჟირაფი, და თავად ეს ტერიტორია მოგაგონებთ მთვარის პეიზაჟს.
კიდე ერთი პრობლემა უმდიდრე ქვეყნის, არის შიმშილი. ჯარში, როგორც კანონიერ, ისე უკანონოში იბრძვიან კონგოს მამაკაც მოსახლეობის თითქმის 70% დანარჩენი კი მოიპოვებენ კოლტანს, რომელევსაც დაახლოებით 1-2 დოლარს უხდიან დღეში. აგრარული საქმიანობა პრაქტიკულად შეწყვეტილია - აზრი არ აქვს, რადგან დღეს თუ არა ხვალე, გამოივლის რომელიმე არმია და გაანადგურებენ ყველაფერს. ქალები კიდევ ცხოვრობენ ირგვლივ ტერიტორიაზე, რომ გამოკვებონ ბავშვები. თუმცა აქ გვხვდება კიდე ერთ პრობლემა - ადგილობრი წარმოდგენების მიხედვით, ჯარისკაცი რომელიც გააუპატიურებს ქალს, ტყვიებისგან დაცული იქნება.
სამხრეთ კივუს პროვინციაში კვირაში იხოცება 1500 ადამიანი. ამ ტერიტორიაზე იბრძვის 33 სამხედრო დაჯგუფება, ყველა-ყველას წინააღმდეგ პრინციპით. ყველაზე სამწუხარო ისაა, რომ აქ გაეროს მშვიდობისმყოფელებიც არიან ჩართულები მაღაროების მოგებაში - კოლტანი უნდა ყველას, მისი ფასი გაცილებით დიდია ვიდრე ალმაზიდან, ურანიდან და ოქროდან მოპოვებული შემოსავალი.
ადგილობრივი ჯადოქრები თვლიან რომ კოლტანი არის „წყეული ქვა“, სანამ ამ ქვას ბოლომდე არ ამიღებენ, კონგოში მშვიდობა არ იქნება.
1960-იან წლებში კონგოდან წავიდა ბელგიური ადმინისტრაცია, მაგრამ დარჩა კომპანია L’Union Miniere, რომელიც აქტიურად ჩართული იყო ალმაზების ბიზნესში. კონგოს პრეზიდენტმა ლუმუბას რომელმაც მოინდომა მაღაროების ნაციონალიზაცია, მალევე დაამთავრეს მართველობა (სიცოცხლე ასევე). მის ნაცვლად დანიშნეს მობუტუ, რომელიც ფორმალურად 40 წლის განმავლობაში მართავდა დედაქალაქს, იბარებდა სამხედრო პარადებს და არ ერეოდა მისი ქვეყნის სამხრეთ პროვინციებში მიმდინარე მოვლენებში. მისი მართველობის პერიოდში მისი ქვეყანა ათ ყველაზე ღარიბ ქვეყნების სიაში შევიდა, ხოლო თავად მობუტუ კი მსოფლიოში ათ ყველაზე მდიდარ ადამიანთა სიაში შევიდა. ამ პერიოდში კი ბელგიური ფირმების დაქირავებული „მცველები“ აქტიურად იბრძოდნენ კონკურენტ ფირმების წინააღმდეგ, ასევე აჯანყებულების და სხვა ქვეყნებიდან შემოსულ ინტერვენტების წინააღმდეგ. მაგრამ მობუტუ გადააგდეს, როდესაც დაიწყო კოლტანის ბუმი, და ჩვეულებრივი ომი გარდაიქმნა, დაუნდობელ სისხლისღვრათ „ყველა, ყველას წინააღლმდეგ“.
კოლტანის მოპოვებისთვის ბრძოლაში, გაეროს მონაცემებით მონაწილებდნენ: ბელგია, ჰოლანდია, დიდი ბრიტანეთი, რუსეთი, ჩინეთი, აშშ, კანადა, საფრანგეთი, შვეიცარია, გერმანია, ინდოეთი და მალააზია (რომ არ ჩავთვალოთ კიდე სხვა აფრიკული სახელმწიფოები). ათ წელზე მეტია რაც გაერო ითხოვს ემბარგოს დაწესებას სამხდრო შეიარაღებაზე ამ რეგიონში, მაგრამ უშედეგოდ. კოლტანი და იარაღი განუყრელად დაკავშირებულნი არიან. როგორც განაცხადა მეზობელი სახელმწიფოს რუანდას პრეზიდენტმა კოლტანის ბრძოლაზე (თავიდან ფრანგებისკენ იყო, შემდეგ ამერიკულ კომპანია Cobatt-კენ): „ეს ომი აფინანსებს საკუთარ თავს“.
შეიარაღება, აუცილებელია წიაღისეულის მოსაპოვებლად, ხოლო როდესაც მოიპოვებენ მას, ისინი ყიდულობენ კვლავ შეიარაღებას მის შესანარჩუნებლად. მხოლოდ კონგო ხარჯავს დღეში მილიონ დოლარს, მხოლოდ ომის გამო (ასევე რუანდაც). ასევე იარაღი იყიდება სავალუტო საერთაშორისო ფონდის კრედიტებით. 2000-იან წლებში საერთაშორისო სავალუტო ფონი შეაფასა ყველა ომში მონაწილე ეკონომიკა, როგორც სწრაფად ზრდადი ეკონომიკები და გაზარდა 6%-ით კრედიტების გაცემა ამ ქვეყნებზე (რა თქმა უნდა არანაირი სწრაფად ზრდადი ეკონომიკები ისინი არ იყვნენ).
რეგიულარული არმიის, უცხოელი დაქირავებულები და ფირმების მცვლები გარდა, აქ იბრძვის „კონგოს დემოკრატიული მოძრაობის“ წევრები, რომლებმაც დაიკავეს რამოდენიმე მაღარო ქალაქ გომასთან ახლოს და ერთი თვის განმავლობაში გაყიდეს 150 ტონა კოლტანი, სამაგიეროდ პრაქტიკულად გაანადგურეს ქალაქის მოსახლეობა.
ამ ტერიტორიაზე იბრძვიან უგანდიდან მოსული „ღვთისგან მოვლენილი ჯარი“, რომლებმაც სახელი გაითქვეს აფრიკულ-კათოლიკურ მოტივების გამო, ხალხის მასობრივი ჟლეტით. 1987 წელს, ვიღაც ჯოზეფ კონიმ დაარსა „საღვთო არმია“, რომელიც ცნობილია ბავშვების გატაცებით მთელ ცენტრალურ აფრიკის ტერიტორიაზე. მათგან ქმნიან ჯარს - საზარბაზნე ხორცს, კოლტანისთვის ბრძოლაში. ეს დაჯგუფებები იბრძვიან რელიგიურ ფანატიზმის და „სამოთხეში მოხვედრის“ მოტივებით.
კონგოში ასევე არიან ნკუნდის მოქირავნე ჯარი - რუანდას ეკლესიის პასტორი „7-ე დღის ადვენტისტების“, 20-ათასიანი არმია სექტანტებისგან, რომელსაც აფინანსებს America Mineral Fields Inc. (რომელთა აქციების საკონტროლო პაქეტს ფლობს ბილ კლინტონი). მათ მიიღეს შეიარაღება რუანდიდან, რომლებმაც შეავიწროვეს ანგოლას არმია (ჩინური ინტერესი) და კონგოს რეგილარული არმია, ამან გამოიწვია 9 მილიარდიანი კოტრაქტის შეწყვეტა ჩინეთთან. ამ ომში ასევე მონაწილეობს ფრანგული მოქირავეები ჟან-პერუ ბემბეს მეთაურობით, რომელიც არის ადგილობრივი ოლიგარქი, რომელმაც საკუთარი თავი გამოაცხადა „ქრისტეს წარმომადგენლად რეგიონში“. ამ რეგიონში ამოღებული კოლტალიდან იქმნება Intel.
კოლტანის გატანის სქემა არ არის მარტივი. კონგოს წარმომადგენლები ამ საქმე აძლევენ ვიწრო დილერებს, ისინი კი თავის მხრივ ქიარაობენ თვითმფრინავებს უკრაინიდან და რუსეთიდან, რომელებსაც გადააქვთ დაუმუშავებელი წიაღისეული მეზობელ ქვეყნებში (განსაკუთრებით რუანდაში). შემდეგ ეს ტვირთი გადააქთვ, სახელმწიფო კომპანიებით, რომელიც ეკუთვის ძირითადად რუანდას და უგანას პრეზიდენტებს, ევროპაში. აქ მთავარ როლს ასრულებენ ბელგიური ფირმები. ტვირთის უდიდესი ნაწილი ოსტენდის აეროპორტში იტვირთება, ხოლო უკან თვითფრინავს გადააქვს იარაღი, რომელსაც შეისყიდიან აღმ.ევროპადან და რუსეთიდან.
ამ პროცესში მონაწილეობს: Cobatt (აშშ), H.C. Starck (გერმანია), Ningxia (ჩინეთი) და ასევე ყაზახეთის გადამამუშავებელი ქარხანა უსტ-კამენოგორსკში. ყაზახეთიდან დამუშავებულ რესურსის გამოტანა ევალება შვეიცარიულ მაგნატს კრის ჰუბერს. ამ საქმეში კი აქტიურად გამოიყენება უკრაინელი და რუსი პილოტები. არის გამოთქმაც, რომ აფრიკაში ზეცაში ფრინვა, შეუძლებელია რუსული ენის ცოდნის გარეშე.
თავის დროზე სამხრეთ აფრიკული კომპანია „დე ბირსი“ ახორციელებდა ალმაზების გაყიდვას ოფიციალურად (არა შავ ბაზარზე, სადაც უფრო იაფია). იგივეს გაკეთება კოლტანზე შეუძლებელი აღმოჩნდა გაეროს სანქციების გამო.
აფრიკაში კოლტანურ რაიონებს უწოდებენ „ჯოჯოხეთის უკანასკნელ საფეხურს“ და სულ მალე აღარ დარჩება მოსახლეობა, რომლებიც ჩაერთვება ამ ომში. ამიტომ არის რომ ბელგიური კომპანია, ქირაობს აღმოსავლეთ ევროპიდან სხვადასხვა სამხედროებს, რომ მიიღონ მონაწილეობა ამ ომში.
